Walentego, zniszczonej w 1941 r. św. Walenty. • materiał bud. Kapliczka św. Walentego w Łodzi – nieistniejąca dziś, modrzewiowa kapliczka pw. św. Walentego z I poł. XVIII w., znajdująca się w lesie łagiewnickim w Łodzi (przy ulicy Okólnej). Posiadała ona podziemia i służyła m.in. jako kaplica cmentarna (sam cmentarz Bazylika św. Witalisa w Rzymie. 41°53′59″N 12°29′27″E. Multimedia w Wikimedia Commons. Strona internetowa. Świątynia ta jest kościołem parafialnym parafii Santi Vitale e Compagni martiri in Fovea oraz kościołem tytularnym, mającym również rangę bazyliki mniejszej. Jest też kościołem stacyjnym z trzeciego piątku Piotra – jedna z najważniejszych świątyń chrześcijaństwa, zbudowana nad grobem św. Piotra Apostoła oraz Kaplica św. Sebastiana, w której został pochowany św. Jan Paweł II - Możliwość spotkania z papieżem na Audiencji Generalnej lub na modlitwie Anioł Pański na Placu św. Piotra (jeśli papież będzie w Rzymie i pozwolą na kaplica 3) Kaplica św. Zenona (nr 6) – to jedno z najważniejszych bizantyjskich dzieł w Rzymie! Po lewej: Nawa główna bazyliki; po prawej: portal wejściowy do kaplicy św. Zenona. Kaplica stworzona została na zlecenie papieża Paschalisa I w IX wieku jako mauzoleum jego matki Teodory. W IX wieku powsta ła tu niewielka kaplica, na pamiątkę pewnego wydarzenia. Otóż legenda głosi, że w czasie prześladowań chrześcijan jakie wybuchły po wielkim pożarze Rzymu w 64 r., przerażony św. Piotr uciekał z miasta drogą via Appia. Ponoć w tym miejscu spotkał Jezusa podążającego do Wiecznego Miasta. Kaplica św. Kazimierza – wczesnobarokowa kaplica w katedrze wileńskiej, powstała w latach 1623–1636 według projektu Matteo Castelli. Poświęcona jest Świętemu Kazimierzowi (1458–1484), którego relikwie złożone są w tej kaplicy. Kaplica św. Kazimierza. w katedrze wileńskiej. Šventasis Kazimiero koplyčia. Państwo. lEpmqhC. Najpierw porywczy rybak, który zanim pomyślał już powiedział, później zdrajca, a na końcu Skała, na której zbudowano Kościół rzymskokatolicki. Święty Piotr, bo o nim mowa, jest patronem jednej z najpiękniejszych bazylik na świecie. W jednej z jej kaplic rozgrywają się najważniejsze wydarzenia dla rzymskokatolickiego świata i nie tylko. Bazylika św. Piotra – historia powstaniaSpis treściBazylika św. Piotra – historia powstaniaKopuła bazylikiPieta watykańskaGroty WatykańskieKaplica SykstyńskaGrób Jana Pawła IIBazylika św. Piotra – zwiedzanieBazylika św. Piotra – przydatne informacjeBazylika św. Piotra – godziny otwarciaBazylika św. Piotra – bilety Bazylika św. Piotra powstała w latach 1506–1626 na miejscu wczesnochrześcijańskiej bazyliki ufundowanej przez Konstantyna. Jest jedną z bazylik większych Rzymu, czyli ma tytuł honorowy przyznawany przez papieża. Bazylika św. Piotra w Rzymie jest budowlą złożoną z 5 naw połączonych transeptem i absydą. Kościół znajduje się poza murami miasta i jest miejscem pielgrzymek dla chrześcijan. Ciekawym faktem jest, że do 846 roku wokół bazyliki nie było murów obronnych. Powstały z woli papieża Leona IV po tym, jak została okradziona przez arabskich piratów. Nowa bazylika powstała na miejscu budowli Konstantyna. Jej budowę zlecił Juliusz II Donato Bramantemu. Projektant w 1506 roku zaczął budowę kościoła na planie krzyża greckiego z kopułą w centralnym miejscu. Gdy w 1514 Bramante zmarł, budowę świątyni przejął Rafael Santi. W 1520 roku zmarł drugi budowniczy bazyliki, trzecim stał się Michał Anioł. Stworzył ostateczny projekt kościoła w późnorenesansowym stylu. Namalował freski w Kaplicy Sykstyńskiej, która jest uważana za jedno z arcydzieł światowej sztuki. Od strony Kaplicy można wejść do bazyliki i zwiedzać pozostałą jej część. Bazylika św. Piotra w Rzymie Dzisiaj bazylika św. Piotra jest największym kościołem na świecie. Kościół jest również miejscem pochówku papieży. Ma dziewięć okien z balkonami, z których centralne to Loża Błogosławieństw, z której dwa razy do roku odbywa się uroczyste błogosławieństwo „miastu i światu” – Urbi et Orbi. Kopuła bazyliki Kopuła jednej z najsłynniejszych bazylik jest rozpoznawalnym punktem miasta. Opiera się na czterech filarach i jest jednym z najlepszych punktów widokowych na Rzym. Jest dziełem Michała Anioła, który nie dożył zakończenia budowy swojego dzieła. Kopuła bazyliki jest największą kopułą świata – jej średnica to 42 metry, a wysokość to 134 metry. Po śmierci jej wybitnego projektanta prace nad kopułą zawieszono na 20 lat. Dach kopuły jest pokryty płytami z ołowiu i pozłacaną sferą z brązu. Kopułę zbudowano na planie bębna i zwieńczono latarnią oraz krzyżem. Jest smukła i wygląda na bardzo lekką dzięki elipsoidalnemu kształtowi. Wejście na kopułę Bazyliki św. Piotra dla wielu staje się niezwykłym doświadczeniem. Droga na kopułę prowadzi przez przedsionek, w którym należy skręcić w prawo, a później za ścianą w lewo. Wchodząc na kopułę bazyliki trzeba pokonać… 537 schodów! Pierwsze 217 możemy pokonać, wjeżdżając na dach bazyliki windą, kolejne 320 musimy pokonać pieszo. Widok z kopuły i na miasto na zewnątrz i na bazylikę wewnątrz jest imponujący i zostaje na długo w pamięci. Na kopułę można wejść przez cały rok. Pieta watykańska Słowo pieta pochodzi z łaciny i oznacza miłosierdzie lub litość. Pieta to również określenie na jedną z najsłynniejszych rzeźb w światowej sztuce. Pieta watykańska to rzeźba, która przedstawia Maryję trzymającą martwe ciało Chrystusa. Jej autorem jest Michał Anioł. Pierwsze piety pochodzą z Niemiec, dopiero w czasach późnego gotyku ten wizerunek się upowszechnił w Europie. Pieta watykańska powstała w latach 1498–1500. Autor wyrzeźbił ją w marmurze jako pierwszą z czterech. Maryi nadał nordycki wygląd, nie pozbawiając jej indywidualnych rysów. Początkowo rzeźba na planie piramidy miała być jednym z elementów nagrobka wielkiego rzeźbiarza, architekta i malarza. Po odsłonięciu rzeźby jej autorstwo przypisano Cristofolo Solariemu. Gdy Michał Anioł się o tym dowiedział, wściekł się i by nikt nie miał wątpliwości, że to jego dzieło na piersiach Maryi wyrył napis: „Uczynił to Florentczyk, Michał Anioł Buonarroti”. Jest jego jedynym dziełem podpisanym imieniem i nazwiskiem. Pieta watykańska Pieta wyróżnia się z dzieł Michała Anioła, ponieważ jest, w przeciwieństwie do innych jego rzeźb, wykończona całkowicie. Jej naturalność i elegancja połączona helleńskim spojrzeniem na ciało jest niesamowitym doświadczeniem dla miłośników piękna. Groty Watykańskie Rzym to nie tylko Wieczne Miasto, ale również „cmentarz papieży”. Groty Watykańskie to podziemia bazyliki św. Piotra, w których znajdują się groby papieży, począwszy od św. Piotra, kończąc na Janie Pawle I. Groty znajdują się między poziomem 0 wczesnej bazyliki a podłogą dzisiejszej. Pochowani tutaj są Grzegorz V, Paweł I i Pius III. W grotach znajduje się kaplica z symbolicznym grobem św. Piotra. Groty są podzielone na dwie części – Nekropolie Watykańskie zwiedzane odpłatnie z przewodnikiem oraz Groty Watykańskie, które można zwiedzać indywidualnie i bezpłatnie. W grotach są pochowani także niektórzy świeccy, którzy stali się ważnymi postaciami w historii kościoła rzymskokatolickiego, np. cesarz Otton III. Kaplica Sykstyńska Zwiedzając Bazylikę św. Piotra nie można pominąć Kaplicy Sykstyńskiej – jednej z najpiękniejszych kaplic na świecie. W jej wnętrzu znajdują się najsłynniejsze freski autorstwa Michała Anioła. Powstała w latach 1475–1483 z fundacji papieża Sykstusa IV. Od początku istnienia jest miejscem najważniejszych kościelnych uroczystości. Jest również miejscem wyborów nowego papieża. Na czas konklawe kardynałowie są zamykani w kaplicy bez dostępu do mediów, a do wnętrza stawia się specjalny piec, z którego dym informuje o wyborze nowego następcy św. Piotra. W kaplicy znajdują się freski Michała Anioła. Jednymi z najsłynniejszych są Stworzenie Adama oraz Sąd Ostateczny. Więcej o Kaplicy Sykstyńskiej przeczytasz w naszym artykule: Kaplica Sykstyńska i freski Michała Anioła Co ciekawe, Kaplica ma identyczne wymiary jak opisana w Biblii świątynia Salomona, a Michał Anioł zaczął malować freski 25 lat po otwarciu kaplicy. Niesamowite jest również to, że początkowo Michał Anioł odrzucił propozycję papieża, bo bardziej uważał się za rzeźbiarza, a nie malarza, a gdy już zaczął pracę, według legendy, malował w pozycji leżącej. Jednak to nie prawda, ponieważ zbudował specjalną platformę do prac na wysokości. Kaplica jest otwarta dla zwiedzających, ale obowiązuje w niej zakaz fotografowania, który jest surowo egzekwowany. Widok na konfesję Świętego Piotra z baldachimem Gianlorenzo Berniniego Grób Jana Pawła II Santo Subito, czyli Święty natychmiast skandowano na pogrzebie Jana Pawła II. Jego grób jest tym, który został przeniesiony z Grot do bazyliki. Bezpośrednio po pogrzebie trumnę umieszczono w Grotach, a po ogłoszeniu go błogosławionym przeniesiono ją do bazyliki. Grób znajduje się w kaplicy św. Sebastiana. Jest przykryta płytą z białego marmuru, poprzednia płyta znajduje się w podkrakowskich Łagiewnikach w Centrum Jana Pawła II. We czwartki o są odprawiane Msze Święte przy grobie świętego papieża. Wejść do kaplicy najłatwiej jest w godzinach porannych. Bazylika św. Piotra – zwiedzanie Bazylika św. Piotra jest miejscem pielgrzymek oraz jedną z najbardziej charakterystycznych atrakcji turystycznych. Jej piękno i oryginalność oraz spora ilość dzieł sztuki mistrzów włoskiego renesansu sprawiają, że odwiedzenie tego kościoła staje się niezapomnianym doświadczeniem. Co można w bazylice zobaczyć? Pierwszym punktem jest plac świętego Piotra. Podczas błogosławieństwa Urbi et Orbi, konklawe oraz innych ważnych uroczystości kościelnych czy papieskich audiencji generalnych gromadzi się na mim tłum. Ma kształt podłużnego owalu, a na środku znajduje się jeden z 13 egipskich obelisków. Ten znajdujący się na placu pierwotnie znajdował się w cyrku Nerona. Po prawej stronie placu znajduje się słynna Spiżowa Brama, przez którą można wejść do Watykanu. Druga atrakcja to prawdopodobne miejsce śmierci i pochówku św. Piotra w Grotach Watykańskich. Według podań Piotr został ukrzyżowany głową w dół, ponieważ stwierdził, że nie jest godny umierać podobnie jak Chrystus z głową skierowaną w niebo. Kaplica, którą potocznie nazywa się Grobem Św. Piotra znajduje się w Grotach Watykańskich. Same Groty są miejscem pochówku papieży, co sprawia, że są również miejscem historycznym. Trzecim punktem w zwiedzaniu bazyliki jest Kaplica Sykstyńska wypełniona freskami mistrzów takich jak Michał Anioł oraz Rossellini. To najważniejsze miejsce dla Kościoła Katolickiego, ponieważ to tu wybierany jest nowy papież. Czwarte miejsce warte zobaczenia to Ogrody Watykańskie. To kompleks parków w stylu francuskim, angielskim i włoskim. Od 2014 roku na życzenie Franciszka część Ogrodów przy Castel Gandolfo została udostępniona do zwiedzania. Fragment cudownych ogrodów watykańskich Piąty ważny punkt zwiedzania to Kopuła Bazyliki św. Piotra. Wejście na nią jest dość trudne, ponieważ trzeba pokonać ponad 500 schodów. Widok z kopuły zarówno na wnętrze kościoła, jak i Rzym jest zachwycający. Bazylika św. Piotra – przydatne informacje Bazylikę można zwiedzić za darmo, jednak trzeba ustawić się w długiej kolejce przed wejściem. Kolejka porusza się dość szybko. Jej powodem jest kontrola bezpieczeństwa przypominająca tę z lotniska. Bez kolejki można wejść do bazyliki przez Kaplicę Sykstyńską. Do bazyliki nie można wnieść żadnych ostrych przedmiotów. Minimalny czas zwiedzania bazyliki to 60 min. Poza Kaplicą Sykstyńską nie ma zakazu robienia zdjęć. Należy pamiętać o odpowiednim stroju – długie spodnie i zakryte ramiona. Z dworca Termini można do Bazyliki dojechać autobusem linii nr 64. Chcąc dojechać metrem, należy wybrać linię A i wysiąść na stacji Ottaviano-San Pietro oraz przejść ok. 800 m pieszo. Bazylika św. Piotra – godziny otwarcia Zależnie od pory roku godziny otwarcia bazylik trochę się zmieniają – od 1 października do 31 marca to a od 1 kwietnia do 30 września to Na Kopułę można wejść w godzinach od października do marca oraz od do od kwietnia do września. Bazylika św. Piotra – bilety Zwiedzanie bazyliki jest bezpłatne, wyjątkiem jest wejście na kopułę bazyliki – trzeba kupić bilet, który kosztuje 8 lub 10 euro zależnie od tego, czy chcemy skorzystać z windy. Istnieje możliwość kupienia biletu na zwiedzanie bazyliki. Pozwala to ominąć kolejki oraz zwiedzać bazylikę z audioprzewodnikiem. Koszt zwiedzania bazyliki z przewodnikiem wynosi ok. 120 zł. Watykan i Bazylikę św. Piotra powinien zobaczyć każdy turysta. To symbol Rzymu i potęgi świata chrześcijańskiego. Czy okolice Watykanu mogą jeszcze czymś zaskoczyć? Ano mogą, kilka kroków za kolumnadą Berniniego (po lewej stronie stojąc twarzą do bazyliki) znajduje się prawdziwa perła, nie zna jej połowa Rzymu. Il presepe dei netturbini – ulubiona szopka Jana Pawła II i dzieło pasjonata. Warto tam wstąpić choćby na kilka minut. Presepe dei netturbini – szopkę wykonał w 1972 roku Giuseppe Ianni, pracownik Amaroma (przedsiębiorstwo oczyszczania miasta). Pracował popołudniami, po pracy, koledzy śmiali się, że jest szaleńcem, a on odpowiedział im, że któregoś dnia sam papież będzie podziwiał jego szopkę. I dopiął celu. To bardzo oryginalna szopka, przenosi nas do Palestyny sprzed 2000 lat. Możemy zobaczyć, jak wyglądało życie codzienne w czasach narodzin Chrystusa. Ponad 2 tys. kamieni zużytych do wykonania. A oprócz tego ponad 350 kamieni z całego świata dekorujących ściany szopki. Jest również drzewo oliwne z Betlejem. Kapitalna sceneria: oglądamy szopkę w dzień, po czym zapada zmrok, noc i znów wstaje świt. Jan Paweł II pokochał tę szopkę. Odwiedzał ją regularnie, od początku pontyfikatu do 2002 roku, wpadał co roku, aby zobaczyć nowe figurki. Przychodzą tu także głowy państw podczas oficjalnych wizyt. Koniecznie odwiedźcie to miejsce, zwłaszcza jeśli macie dzieci, wnuki. Są zachwycone, a i dorosłym zapiera dech w piersiach! Pracownicy będą wniebowzięci, jeśli podarujecie im kamyk z Waszej miejscowości, umieszczą go razem z kamieniami z całego globu. Jan Paweł II w towarzystwie dzieci z 5 kontynentów Więcej o tej szopce przeczytacie w artykule Trzy szopki najbliższe sercu rzymian. Presepe dei netturbini Via dei Cavalleggeri, 5 otwarte od 15 grudnia do 30 stycznia od 9-19 od 1 lutego do 14 grudnia 9-19, w niedzielę i święta 8 – 13 wstęp wolny Uwaga! wejście dość zakamuflowane, po przekroczeniu bramy trzeba skręcić w lewo, strzałki doprowadzą nas na miejsce. A skoro jesteśmy w Watykanie, to kilka cennych porad, jak bezstresowo odwiedzić Watykan. Pomagają !!! Uwaga!!! Artykuł ten został napisany w czerwcu 2015 roku i jest uaktualniany na bieżąco z uwagi na ogromne zainteresowanie czytelników. Nie znajdziecie drugiego takiego w języku polskim, który krok po kroku pomoże Wam odnaleźć się w Watykanie. Pozostawiłam rozdział dotyczący Jubileuszu Miłosierdzia. AKTUALIZACJA CEN – STYCZEŃ 2020 Dojeżdżamy do Watykanu bezpośrednio metrem linii A – przystanek Ottaviano San Pietro Stacja metra Ottaviano San Pietro albo dochodzimy piechotą na Plac św. Piotra od strony Zamku Świętego Anioła – Via della Conciliazione – (odradzam autobus 64, to mekka kieszonkowców). Via della Conciliazione 2. BAZYLIKA ŚW. PIOTRA Kto rano wstaje, ten wszystko zobaczy. Sprawdza się w Rzymie, zwłaszcza przy zwiedzaniu Bazyliki św. Piotra. Bazylika św. Piotra jest czynna od do od października do marca i od do od kwietnia do września. Wstęp bezpłatny. Do bazyliki są kolejki przez cały rok, nie ma zbytniej różnicy, nawet poza sezonem trzeba swoje odstać. O ile jesienią czy zimą nie cierpimy tak bardzo, o tyle latem stanie w pełnym słońcu minimum godzinę jest nieznośne. Przybądźcie jak najwcześniej, o ile to możliwe. Bazylika jest otwarta od godz 7, ale już około trzeba się liczyć z półgodzinną kolejką. W oddali kolejka do bazyliki około 9 rano sięgająca busika Poczty Watykańskiej Aby wejść do bazyliki, trzeba przejść kontrolę. Można wnieść parasolki, butelki z wodą, nie można żadnych ostrych przedmiotów: nożyczek, pilników do paznokci, scyzoryków, otwieraczy do konserw, noży etc. Nie wprowadzicie do świątyni zwierząt. Walizki i plecaki różnej wielkości są akceptowane, ale musicie je pozostawić w przechowalni bagażu, podobnie wózki dziecięce i statywy. Osoby poruszające się na wózku inwalidzkim podjeżdżają rampą widoczną na zdjęciu. Wewnątrz bazyliki nie można jeść, palić papierosów ani rozmawiać przez telefon. Co można, czego nie można wnieść do bazyliki Pamiętajcie o stroju do bazyliki i muzeów, ramiona muszą być zasłonięte, wystarczy koszulka z krótkim rękawem czy chusta osłaniająca ramiona w przypadku pań. Nie wejdziecie w spodenkach czy krótkich spódnicach. Ochrona jest restrykcyjna i nie wpuści nieodpowiednio ubranych. Panowie, najlepiej założyć długie spodnie, ewentualnie latem spodnie do kolan, panie sukienki, spódnice do kolan albo spodnie i kłopot z głowy. Te same zasady dotyczą wejścia do Kaplicy Sykstyńskiej. Po przejściu kontroli mijacie wejście do Bramy Spiżowej po prawej stronie (tu odbiera się wejściówki na audiencję papieską). Brama Spiżowa – Portone di Bronzo Potem dochodzicie do schodów prowadzących do bazyliki. Na prawo znajdziecie wejście do przechowalni bagażu. Tam zostawicie bagaż i wózki dziecięce, można skorzystać z toalet, jest również przewijak dla niemowląt i punkt medyczny. Osoby poruszające się na wózku inwalidzkim wjadą stąd windą do wnętrza bazyliki (winda znajduje się po lewej stronie od wejścia). Jest również wypożyczalnia audioprzewodników, ale radzę to zrobić w atrium bazyliki, są bardziej kompetentni. Po wyjściu z garderoby schodami kierujecie się do wnętrza bazyliki. Zielona tablica prowadzi do wejścia na kopułę, ceglasta z kolei do wnętrza świątyni. Jeśli zamierzacie zwiedzić Groty Watykańskie, zróbcie to po obejrzeniu całej bazyliki. Dlaczego? Do grot schodzicie przy filarze z rzeźbą św. Andrzeja, tuż przy ołtarzu papieskim, ale nie powrócicie już do wnętrza świątyni. Wychodzicie z grot obok kasy na kopułę. Uwaga! Jeśli po wyjściu z bazyliki chcecie jeszcze wejść na kopułę, skręćcie w lewo! Nie schodźcie po schodkach w kierunku placu i gwardzisty, bo już nie powrócicie do bazyliki. Po zejściu na plac zatrzymajcie się na chwilę przed gwardzistami szwajcarskimi w strojach zaprojektowanych przez Michała Anioła. Zimą są odziani w czarne płaszcze. Gwardziści szwajcarscy latem Gwardziści szwajcarscy zimą Czy wiecie, że obelisk znajdujący się pośrodku Placu św. Piotra stał wcześniej tuż za tym łukiem? A co go wiąże z obchodami Niedzieli Palmowej, przeczytacie w artykule Jak liguryjskie palmy zagościły w Watykanie. Dalej zobaczycie bardzo dobrze zaopatrzoną księgarnię watykańską. Ma również publikacje w języku polskim. Obok jest poczta watykańska, dużo solidniejsza od włoskiej, lepiej wysłać stąd kartkę rodzinie lub znajomym. Za nią punkt medyczny prowadzony przez Kawalerów Maltańskich, jeśli ktoś z Was źle się poczuje oraz toalety. 3. Polecam audioprzewodnik po Bazylice św. Piotra – koszt €5, mają również wersję w języku polskim, pod numerem 7 w menu (trzeba zostawić dokument tożsamości). Od niedawna można go również wykupić w formie aplikacji na smartfon lub android i jest to doskonała opcja, bo pozostanie Wam na zawsze, a w domu odsłuchacie jeszcze raz na spokojnie. Działa także off-line. Polecam – ogrom detali i ciekawostek, których nie zapewni Wam żaden przewodnik z uwagi na ograniczony czas. Zarezerwujcie minimum 1h 15 minut na zwiedzanie z audioprzewodnikiem. W ofercie również audioprzewodnik na kopułę bazyliki – €5 i do skarbca bazyliki – €8. Hol bazyliki – wypożyczalnia audioprzewodników Wypożyczcie audioprzewodnik w atrium bazyliki, a nie z boku (tam przechowalnia bagażu i toalety). Dlaczego? Mają niekompetentnych pracowników, nie wszyscy wiedzą, co wypożyczają. Mnie powiedziano, że nie ma polskiego. Wirtualny przewodnik po bazylice jest kiepski, ale można spojrzeć. Kto ma dar koncentracji, może wypożyczyć audioprzewodnik w obcym języku. Rzym przeżywa od jakiegoś czasu inwazję turystów z Dalekiego Wschodu, a ci są męczący, doświadczyłam tego na własnej skórze. Grupa Chińczyków wpadła jak szarańcza do bazyliki, każdy obwieszony aparatami, tabletami, androidami i kijkami do selfie. Fotografowali się z każdym napotkanym kościotrupem wystającym z grobowców papieskich (przepraszam za kolokwializmy, ale inaczej się nie da). Żadnego skupienia, tylko przejść, strzelić fotkę i dalej. Jeśli traficie na taką grupę, to zwiedzanie zamieni się w koszmar, są okropnymi ignorantami, nie boję się tego powiedzieć głośno, żadnego respektu w świątyni. Ostatnio widziałam, jak ochrona bazyliki ścigała ich za porozwieszane kurtki na balustradzie biegnącej wzdłuż nawy głównej. Atrium Bazyliki św. Piotra 4. GRÓB JANA PAWŁA II – miejsce ważne dla Polaków mieści się w Kaplicy św. Sebastiana. To druga kaplica prawej nawy, kolejna po Piecie Michała Anioła. Obecnie jest odgrodzona szarą zasłoną po to, aby dać odrobinę intymności i skupienia wiernym z całego świata, którzy chcą się tu pomodlić. Nie ma żadnych opłat za odwiedzenie grobu. Nie są wymagane bilety wstępu. Tysiące czytelników pyta mnie o to. Nie wiem, skąd takie pomysły, bo Bazylika św. Piotra, odkąd pamiętam, była gratis. Tym też różni się Rzym od takich miast jak Florencja czy Wenecja, gdzie słono płaci się za wstępy do wielu kościołów. Tu wiele arcydzieł światowej klasy wciąż można podziwiać za darmo. Bazylika św. Piotra – grób Jana Pawła II Jan Paweł II został pochowany w Grotach Watykańskich. Po beatyfikacji 1 maja 2011 roku jego doczesne szczątki przeniesiono na górę, do Kaplicy św. Sebastiana. W tym miejscu spoczywał wcześniej Innocenty XI – papież, który przyjął naszego króla Jana III Sobieskiego po odsieczy wiedeńskiej. Obecnie spoczywa on pod Ołtarzem Przemienienia Pańskiego ze wspaniałą mozaikową kopią obrazu Rafaela (oryginał w Pinakotece Watykańskiej). Bazylika św. Piotra – Ołtarz Przemienienia Pańskiego z kopią obrazu Rafaela Bazylika św. Piotra – grób Innocentego XI – pod Ołtarzem Przemienienia Pańskiego Kaplicę św. Sebastiana zdobi mozaikowa autorstwa Pier Paolo Cristofariego wykonana według szkiców Domenichina – ‘Męczeństwo św. Sebastiana’ – święty ginie przeszyty strzałami. Po kanonizacji 27 kwietnia 2014 roku zmieniono tabliczkę na grobie Jana Pawła II z beatus – błogosławiony na sanctus – święty. W każdy czwartek (za wyjątkiem świąt kościelnych wypadających w tym dniu) o jest odprawiana msza po polsku przy grobie Jana Pawła II. Wstęp wolny, nie są wymagane żadne bilety ani rezerwacja. Ostatnio miły czytelnik poinformował mnie, że podczas tej mszy były święcone dewocjonalia zakupione przez pielgrzymów. Nie wiem, czy jest to regułą, czy odbywa się wyłącznie na życzenie grup, ale to cenna informacja i na wszelki wypadek warto ze sobą zabrać te pamiątki. W tejże kaplicy także dwa pomniki papieży Piusa XI – tego, który podpisał 11 lutego 1929 roku Traktaty Laterańskie, na mocy których powstało niezależne Państwo Watykańskie i Piusa XII – arystokraty, papieża okresu II wojny, krytykowanego za swoją zachowawczą postawę wobec faszystów, zwłaszcza kiedy 24 marca 1944 roku rozstrzelano 335 osób w Grotach Ardeatyńskich. Rana jest żywa do dziś wśród mieszkańców Rzymu pamiętających tamte czasy. Z drugiej strony ocalił życie wielu Żydów. Być może nigdy nie poznamy pełnej prawdy o Piusie XII. 5. TO JEST JUŻ ARCHIWALNA CZĘŚĆ ARTYKUŁU, DOTYCZĄCA ORGANIZACJI RUCHU W BAZYLICE NA CZAS TRWANIA ROKU JUBILEUSZOWEGO, ZOSTAWIAM JĄ JEDNAK NA PAMIĄTKĘ, WSZAK NASTĘPNY ROK ŚWIĘTY DOPIERO ZA 25 LAT, O ILE KOLEJNY PAPIEŻ NIE POSTANOWI INACZEJ. Do bazyliki prowadzą dwie kolejki: jedna wyłącznie dla osób, które zarejestrowały przejście przez Drzwi Święte – wejście tuż przed Placem św. Piotra. Jeśli ktoś nie jest zainteresowany wejściem do bazyliki przez Drzwi Święte, musi udać się od razu do prawej kolumnady Placu św. Piotra. Podobnie z wejściem na kopułę. Przed wejściem do bazyliki zobaczycie następujące tablice: Oddzielna kolejka prowadzi do bazyliki i grobu Jana Pawła II wewnątrz bazyliki ( wejście przez centralne drzwi bazyliki – jedyne ocalałe z bazyliki konstantyńskiej). Oddzielna do Drzwi Świętych Pielgrzymi przekraczają Drzwi Święte I oddzielna na kopułę i do Grot Watykańskich (na prawo od Drzwi Świętych). Więcej informacji o Roku Jubileuszowym znajdziecie w artykule Jubileusz Miłosierdzia – wszystko, co powinien wiedzieć pielgrzym. 6. KOPUŁA BAZYLIKI Wejście na kopułę polecam tylko osobom o bardzo dobrej kondycji. Nie szafujcie siłami. Jest gorąco, wiele osób mdleje, a zawrócić nie można. Nie ma też czasu na odpoczynek, bo blokujecie ruch. Radzę porządnie przemyśleć taką wspinaczkę. Kto nie czuje się na siłach, zawsze może wjechać windą na taras bazyliki i też zrobić niezłe zdjęcia. Tablica prowadząca do wejścia na kopułę Koszt €10 na taras i dalej pieszo – 320 schodków do pokonania, €8 pieszo od początku – 551 schodków. Wstęp na kopułę codziennie: Wejście na kopułę – tablica informacyjna 1 kwiecień – 30 wrzesień (opcja z windą), piechotą. 1 październik- 31 marzec (opcja z windą), piechotą. Nie ma możliwości rezerwacji biletów on-line, trzeba ustawić się w kolejce. UWAGA!!! Kasa akceptuje wyłącznie gotówkę!!! Nie można płacić żadnymi kartami płatniczymi. W atrium bazyliki od niedawna można wypożyczyć audioprzewodnik po kopule. Koszt €5, procedura taka sama jak w przypadku audioprzewodnika po bazylice, tzn. wersja normalna do wypożyczenia na miejscu lub wersja na smartfon lub android. 7. MUZEA WATYKAŃSKIE – polecam wszystkim czytelnikom mój najnowszy przewodnik po Muzeach Watykańskich Jak bezstresowo zwiedzić Muzea Watykańskie – praktyczny przewodnik oraz perły Muzeów Watykańskich – jest to kilkuodcinkowy cykl po najpiękniejszych miejscach Muzeów Watykańskich. Na początek zapraszam do Galerii Map – Muzea Watykańskie – Galeria Map (Galleria delle Carte Geografiche). Muzea Watykańskie – główne wejście 8. NEKROPOLIĘ WATYKAŃSKĄ z grobem św. Piotra można zwiedzać od poniedziałku do piątku w godz. w sobotę W niedzielę i święta nieczynna. Najpierw trzeba jednak wysłać e-mail bądź fax z prośbą o rezerwację. Należy podać liczbę uczestników, ich imiona i nazwiska, język oprowadzania, planowaną datę pobytu w Rzymie oraz dane kontaktowe. Biuro wykopalisk wyznaczy Wam datę i godzinę zwiedzania w zależności od dostępności. e-mail [email protected] fax +39 06 69873017 lub przez formularz na stronie biura Koszt wizyty €13, nie ma zniżek. Obowiązują limity dzienne – 250 osób max. Grupy są niewielkie, zwykle 12-osobowe. Dzieci do 15 lat nie mogą zwiedzać nekropolii. Osoby, które cierpią na klaustrofobię lub inne dolegliwości zdrowotne związane z pobytem na głębokości (schodzimy na 10 metrów), powinny zrezygnować z wizyty. Na dole jest również bardzo wilgotno. Wejście do Auli Pawła VI Wizyta trwa około półtorej godziny. Należy zgłosić się 10 minut wcześniej przed rozpoczęciem zwiedzania w bramie prowadzącej do Auli Pawła VI i pokazać gwardzistom szwajcarskim rezerwację. Wejście od Via Paolo VI, za lewą kolumnadą. W nekropolii obowiązuje zakaz fotografowania, aparaty i plecaki (nie akceptują żadnych rozmiarów) trzeba zostawić wcześniej we wspomnianej wcześniej przechowalni bagażu po prawej stronie fasady bazyliki, bo inaczej odmówią prawa wejścia. Obowiązuje strój tak jak do bazyliki: panowie długie spodnie, panie spódnica za kolano bądź spodnie, wszyscy zakryte ramiona. Dodatkowe informacje znajdziecie na stronie nekropolii, tam także jej wirtualne zwiedzanie. 9. OGRODY WATYKAŃSKIE Powiem szczerze, nie polecam, nie zrobiły na mnie wielkiego wrażenia. Drogi wstęp, wątpliwe piękno, niejeden pasjonat ogrodów ma z pewnością lepszy ogród. Zostały owiane legendą i pewnie dlatego ludzie chcą je zobaczyć, a potem są rozczarowani. Można je zwiedzać: Piechotą z przewodnikiem – trwa 2 h, bilet €33, ulgowy €24 obejmuje także wstęp do Muzeów Watykańskich i Kaplicy Sykstyńskiej (bez przewodnika), codziennie oprócz środy i niedzieli. Trasę zwiedzania można obejrzeć tutaj. Rezerwacja biletów na stronie muzeów. Otwartym autobusem ekologicznym – przejazd busem trwa około 45 minut, bilet €37, ulgowy €23,obejmuje także wstęp do Muzeów Watykańskich i Kaplicy Sykstyńskiej (bez przewodnika) – dostępne od poniedziałku do soboty – Audioprzewodniki w języku angielskim, włoskim, niemieckim, francuskim, hiszpańskim, portugalskim, rosyjskim. Dzieci poniżej 6 lat nie mogą uczestniczyć w tej przejażdżce. Autobus nie jest przystosowany do wózków inwalidzkich. Trasę przejazdu można obejrzeć tutaj. Rezerwacje na stronie muzeów. 10. Jeśli to możliwe, rozbijcie wizytę w Watykanie na dwa razy. Jeden poranek spędźcie w bazylice, drugie popołudnie w Muzeach Watykańskich. Od nadmiaru boli głowa. Męczą przede wszystkim Muzea Watykańskie, są ogromne, a Kaplica Sykstyńska znajduje się na końcu trasy. Warto o tym pomyśleć! Zimowe popołudnie w Watykanie 11. AUDIENCJE PAPIESKIE Oficjalnie odbywają się w środę o na Placu św. Piotra bądź w Auli Pawła VI, w praktyce papież objeżdża sektory już o więc najpóźniej trzeba wejść do sektorów o W audiencjach może uczestniczyć każdy, ale potrzebny jest bilet wstępu. Ten trzeba zarezerwować, wysyłając fax do Prefektury Papieskiej – szczegóły na stronie prefektury, a następnie odebrać bezpłatnie w Bramie Spiżowej – Portone di Bronzo – po prawej stronie kolumnady stojąc twarzą do bazyliki, między 15-19 w dniu poprzedzającym audiencję lub rano tuż przed audiencją od Bilety na uroczystości są wydawane dzień wcześniej od do Watykan Brama Spiżowa Nie polecam odbierać w ostatniej chwili, bo już od 7 rano gromadzą się tłumy przed Placem św. Piotra. Miejsca nie są numerowane. Kto przyjdzie pierwszy, ma lepszy sektor, bliżej papieża. Przed uroczystościami należy zarezerwować bilety wcześniej. Pamiętajcie też, że środa jest najgorszym dniem na zwiedzanie Watykanu. Bazylika ze względów bezpieczeństwa jest zamknięta jeszcze przez godzinę po zakończeniu audiencji, a poza tym tego dnia są tłumy. Nie zapomnijcie nakrycia głowy, filtrów i wody! Papież w oknie podczas modlitwy Anioł Pański ANIOŁ PAŃSKI Modlitwę tę papież odmawia z wiernymi w każdą niedzielę, o ile jest w Rzymie, o godzinie Nie są wymagane bilety wstępu. Trzeba przejść kontrolę osobistą przed wejściem na Plac św. Piotra i czekać, aż papież Franciszek pojawi się w oknie. W lipcu zawieszono audiencję generalną, ale Anioł Pański pozostanie bez zmian (w niedzielę o 12, bez biletu). Wszelkie szczegóły dotyczące audiencji generalnej i wizyt papieskich znajdziecie na 12. W pobliżu obelisku na Placu św. Piotra, w Roży Wiatrów czeka na Was prawdziwa niespodzianka – serce Nerona. 13. Gdzie dobrze zjeść Przede wszystkim uciekać z Watykanu, tam tylko menu turystyczne – często gęsto odmrażane produkty i nie najlepszej jakości. Nawet udając się w kierunku stacji metra Ottaviano San Pietro skręćcie w jedną z bocznych uliczek i jesteście uratowani. Jedno miejsce jednak polecę – przy Borgo Pio, 62 – Al Passetto di Borgo, zwane popularnie u Roberta. To tu latami stołował się kardynał Ratzinger zanim został papieżem. Prosta kuchnia rzymska, dobre ceny, skoro kardynał jadł przez tyle lat, musiało mu smakować. Al Passetto di Borgo – tu jadał kardynał Ratzinger Al Passetto di Borgo Lody: Gelateria dei Gracchi – Via dei Gracchi, 272, paralela Via Cola di Rienzo – blisko stacji metra Lepanto – top lodziarnia w Rzymie, od lat, tu uczą się najlepsi. Lemon Grass – otwarta niedawno, bardzo smaczne lody, soki ze świeżych owoców i granity, są dwa punkty: tuż przy stacji metra Ottaviano San Pietro – Via Barletta, 1 i druga, idąc w kierunku Watykanu, przy Via Ottaviano, 29 – tam można również zjeść śniadanie, skorzystać z toalety i Wi-Fi. Old Bridge – Via Bastioni di Michelangelo, 5, niedaleko Piazza del Risorgimento – doskonałe, duże porcje, dobra cena, ponad 25 lat w Rzymie. Zawsze przed tym lokalem ustawia się duża kolejka. Lodziarnia Old Bride Nowość – lody specjalnie na Jubileusz Miłosierdzia – coppa papale – puchar papieski – w kolorach Watykanu – biel kremu śmietankowego (crema di latte) i żółty kolor limoncello. A wszystko we wspaniałej cukierni Hedera przy Borgo Pio, 179 – zaopatrującej papieża Franciszka w słodkości na specjalne okazje. Cukiernia Hedera Coppa papale lody na jubileusz – foto FB cukiernia Hedera Coś na ząb: Delikatesy Franchi, Via Cola di Rienzo, 200 – położone w pobliżu Watykanu, wykarmiły pokolenia rzymian. Oprócz supplì znajdziecie tu także inne delicje: sycylijskie arancini, krokiety ziemniaczane, karczochy, szynkę pieczoną (porchetta di Ariccia) czy smażonego dorsza (filetto di baccalà). Smacznie i bardzo przyzwoite ceny. Delikatesy Franchi Bacio di Puglia – mały lokalik przy Via del Mascherino, 59 – smakołyki kuchni apulijskiej – dobre ceny, duży wybór dań. Bacio di Puglia – smakołyki kuchni apulijskiej Pizzarium – Via della Meloria, 43 – pizza – poezja, najlepsza pizza na wynos w Rzymie, maestro Gabriele Bonci karmi tuż w pobliżu stacji metra Cipro Musei Vaticani, Uwaga! Nie jest tanio, ale raz można zaszaleć! Pizzarium – Gabriele Bonci Zabierzcie też małą butelkę wody, zapasy zawsze można uzupełnić z miejscowych fontann, chociażby ze słynnej Fontanny Tiar. Fontanna Tiar Fontanna Tiar Możecie pospacerować wzdłuż słynnego Passetto di Borgo, czyli prawie 800-metrowego pasażu łączącego Watykan z Zamkiem Świętego Anioła, podziwiając za murami Borgo, czyli dzielnicę przylegającą bezpośrednio do Watykanu. Passetto – pasaż łączący Watykan z Zamkiem Świętego Anioła Passetto – pasaż łączący Watykan z Zamkiem Świętego Anioła Passetto – pasaż łączący Watykan z Zamkiem Świętego Anioła Passetto – pasaż łączący Watykan z Zamkiem Świętego Anioła – charakterystyczne Madonny w bramie Zamek Świętego Anioła Miłego zwiedzania! Informacji o Sebastianie dostarcza nam Opis męczeństwa nieznanego autora z roku 354 oraz komentarz św. Ambrożego do Psalmu 118. Według tych dokumentów ojciec Sebastiana miał pochodzić ze znakomitej rodziny urzędniczej w Narbonne (Galia), matka zaś miała pochodzić z Mediolanu. Staranne wychowanie i stanowisko ojca miało synowi utorować drogę na dwór cesarski. Miał być przywódcą gwardii cesarza Marka Aurelego Probusa (276-282). Według św. Ambrożego Sebastian był dowódcą przybocznej straży samego Dioklecjana. Za to, że mu wypomniał okrucieństwo wobec niewinnych chrześcijan, miał zostać przeszyty strzałami. „Dioklecjan kazał żołnierzom przywiązać go na środku pola do drzewa i zabić strzałami z łuków. Tyle strzał tedy utkwiło w nim, że podobny był do jeża, a żołnierze przypuszczając, że już nie żyje, odeszli” – zapisał bł. Jakub de Voragine OP w swojej średniowiecznej „Złotej legendzie”. Na pół umarłego odnalazła go pewna niewiasta, Irena, i swoją opieką przywróciła mu zdrowie. Sebastian, gdy tylko powrócił do sił, miał ponownie udać się do cesarza i zwrócić mu uwagę na krzywdę, jaką wyrządzał niewinnym wyznawcom Chrystusa. Wtedy Dioklecjan kazał go zatłuc pałkami, a jego ciało wrzucić do Cloaca Maxima. Wydobyła je stamtąd i pochowała ze czcią w rzymskich katakumbach niewiasta Lucyna. Był to prawdopodobnie rok 287 lub 288. Św. Sebastian cieszył się tak wielką czcią w całym Kościele, że należał do najbardziej znanych świętych. Rzym uczynił go jednym ze swoich głównych patronów. Papież Eugeniusz II (824-827) podarował znaczną część relikwii św. Sebastiana św. Medardowi do Soissons (biskupowi z terenów obecnej Francji). Relikwię głowy Świętego papież Leon IV (+ 855) podarował dla bazyliki w Rzymie pod wezwaniem „Czterech Koronatów”, która znajduje się w pobliżu Koloseum. Św. Sebastiana zaliczano do grona Czternastu Wspomożycieli. Nad grobem męczennika wybudowano kościół pod jego wezwaniem – to obecna bazylika św. Sebastiana za Murami (San Sebastiano fuori le Mura), gdzie spoczywają jego relikwie. W miejscu męczeństwa powstał drugi kościół, bazylika św. Sebastiana na Palatynie (San Sebastiano al Palatino). W bazylice św. Piotra w Watykanie znajduje się kaplica św. Sebastiana, która obecnie jest miejscem spoczynku św. Jana Pawła II. Sebastian jest patronem Niemiec, inwalidów wojennych, chorych na choroby zakaźne, kamieniarzy, łuczników, myśliwych, ogrodników, rusznikarzy, strażników, strzelców, rannych i żołnierzy. Poświęcono mu liczne i wspaniale dzieła. Jego męczeństwo natchnęło wielu artystów – malarzy, rzeźbiarzy, pisarzy i muzyków tej miary, co Messina, Rubens, Veronese, Ribera, Guido Reni, Giorgetti, Debussy. W ikonografii przedstawiany jest w białej tunice lub jako piękny obnażony młodzieniec, przywiązany do słupa albo drzewa, przeszyty strzałami. Czasami u jego nóg leży zbroja. Na starochrześcijańskiej mozaice w kościele św. Piotra w Okowach w Rzymie ukazany jest jako człowiek stary z białą brodą, w uroczystym dworskim stroju. Atrybuty Świętego: krucyfiks, palma męczeństwa, włócznia, miecz, tarcza, dwie strzały w dłoniach, przybity wyrok śmierci nad głową. / Niby z Polski do Rzymu daleko nie jest, ale nie każdy ma możliwość, żeby „wyskoczyć” do Watykanu i pomodlić się przy grobie papieża Polaka. Zwłaszcza teraz, w czasach koronawirusa. Jest jednak inny sposób...Grób św. Jana Pawła II to jedno z najchętniej odwiedzanych przez pielgrzymów miejsc w Watykanie. Szacuje się, że w sezonie letnim przy ołtarzu, w którym został pochowany Karol Wojtyła, zatrzymuje się i modli nawet 18 tysięcy osób tych, którzy nie mogą sobie z różnych powodów pozwolić na wyjazd do Rzymu, mamy dobrą wiadomość: możecie odbyć do grobu Jana Pawła II „wirtualną pielgrzymkę”. A to dzięki kamerce internetowej, której obraz jest aktualizowany co dwie Jana Pawła II w Kaplicy św. SebastianaWarto przy okazji przypomnieć, że papież Wojtyła był po śmierci pochowany w Grotach Watykańskich znajdujących się pod Bazyliką św. Piotra. Grób został przeniesiony do samej bazyliki w 2011 roku, po beatyfikacji Jana Pawła II – chodziło o to, by był w bardziej widocznym i łatwiej dostępnym dla pielgrzymów tego czasu grób znajduje się w Kaplicy św. Sebastiana, usytuowanej tuż obok głównej nawy, po prawej stronie od wejścia do Bazyliki św. Piotra. Jest to druga z kolei kaplica, położona między niszą, w której podziwiać można Pietę Michała Anioła, a Kaplicą Najświętszego Sakramentu. Trumna z doczesnymi szczątkami Jana Pawła II została umieszczona za płytą z białego marmuru, na której widnieje łaciński napis: „SANCTUS IOANNES PAULUS PP. II”.W kaplicach Bazyliki św. Piotra są także pochowani papieże Jan XXIII (kochany i niezwykle czczony przez Włochów) oraz Pius link do watykańskiej strony z kamerką wideo pokazującą grób św. Jana Pawła także:Pieta Michała Anioła: odkryj z nami jej tajemniceCzytaj także:Zanim przemówił, dyplomaci już płakali. Tajemniczy charyzmat Jana Pawła IICzytaj także:Czy Tajne Archiwa Watykanu są naprawdę takie tajne? W piątek Polacy za chrzest dziękowali w bazylice św. Jana na Lateranie. Dziś spotkają się z papieżem Franciszkiem. Kilka tysięcy Polaków, towarzyszący im kapłani oraz episkopat Polski przeżywają w Rzymie dziękczynną pielgrzymkę. Od czwartku w Wiecznym Mieście dziękują Bogu za Rok Miłosierdzia, ŚDM i 1050. rocznicę chrztu. Jedno z najważniejszych spotkań czeka ich w sobotę - to audiencja na Placu św. Piotra z papieżem Franciszkiem. Im bliżej tego spotkania, tym częściej na ulicach Wiecznego Miasta usłyszeć można język polski. W powietrzu coraz wyraźniej widać także biało-czerwone flagi. Dla bardzo wielu Polaków ciągle najważniejszą relikwię skrywa kaplica św. Sebastiana w bazylice św. Piotra. To spoczywa Jan Paweł II. - Tam przez moment zakręciła mi się łezka w oku - przyznaje Justyna z Sośnicowic pielgrzymująca do Rzymu razem z mężem Mariuszem. W Polsce z dziadkami zostało ich trzech synów. Mają 5, 9 i 11 lat. - O co mogłam się modlić? - Justyna kontynuuje opowieść: - "Janie Pawle II, daj nam więcej siły, żeby dobrze wychować chłopaków". O to samo, nie konsultując z żoną intencji modlitewnych, prosił Mariusz. W tych dniach zdecydowanie polskie są też najważniejsze bazyliki rzymskie, w których wierni codziennie po południu gromadzą się na Mszach. Co ciekawe, piątkowa Eucharystia w bazylice św. Jana na Lateranie, odbyła się z lekkim poślizgiem. W Rzymie odbywał się strajk komunikacji miejskiej. W korku utknęli więc niektórzy pielgrzymi, a nawet biskupi zdążający na Lateran. Mszy przewodniczył prymas Polski abp Wojciech Polak. W homilii przypomniał, że bazylika św. Jana na Lateranie przez prawie tysiąc lat była siedzibą Biskupa Rzymu. Trwało to od konsekracji bazyliki w 324 roku do powrotu papieży z Awinionu do Rzymu w XIV wieku. Prymas zwrócił uwagę też na inną rzecz. - To tutaj dotarły niewątpliwie pierwsze wieści z dalekiego kraju, że Mesco dux Poloniae baptizatur, a więc, że książę Polan Mieszko został ochrzczony - przyznał w kazaniu. - Tutaj też ów pierwszy historyczny władca Polski, przed swą śmiercią pod koniec X wieku, swoistym testamentem, znanym w historii pod nazwą Dagome iudex, ofiarował swe gnieźnieńskie państwo w duchową opiekę Stolicy Apostolskiej. Abp Polak zachęcał także, by pielgrzymi świadomi swoich chrześcijańskich korzeni, umieli dobrze rozpoznać czasy, w których żyją. Prosząc o to, powołał się na nauczanie Jana Pawła II oraz na słowa Franciszka wypowiedziane w Polsce. Papież Wojtyła, jak przypomniał prymas, "prosił nas wszystkich, abyśmy całe to duchowe dziedzictwo, któremu na imię Polska, raz jeszcze przyjęli z wiarą, nadzieją i miłością - taką, jaką zaszczepia w nas Chrystus na chrzcie świętym". A papież Franciszek, przebywając w Polsce, "przestrzegał nas, aby te jubileuszowe dni nie pozostały dla nas jedynie kolejną datą w kronikach historii. Wskazując na konieczność pójścia dalej, zachęcał (...), by w nas wszystkich i w każdym z osobna dokonywało się - jak to nazwał - wewnętrzne przejście, Pascha serca, a więc nawrócenie ku stylowi Bożemu ucieleśnionemu przez Maryję: działać w miłości i w bliskości towarzyszyć, z prostym i otwartym sercem".

kaplica św sebastiana w rzymie